چکیده:
دیابت ملیتوس یا دیابت شیرین یک اختلال متابولیک می باشد که در اثر کمبود ترشح انسولین (دیابت نوع I) و یا اختلال در عملکرد انسولین (دیابت نوع II) در بدن به وجود می آید. بررسی اثر بخشی داروهای گیاهی در درمان بیماری های مختلف از جمله دیابت از اهمیت زیادی برخوردار است. لذا، در این مطالعهDaucuse carota” ” به دلیل وجود عوامل آنتی اکسیدان و خواص دارویی مورد توجه قرار گرفت و اثر عصاره متانولی دانه های هویج( seeds ِDaucus carota) بر سطح سرمی گلوکز، انسولین، کلسترول، تری گلیسرید، لیپوپروتئینها، آنزیمهای عملکرد کبدی (AST,ALT,ALP) و فاکتورهای عملکرد کلیوی(اوره،اسیداوریک،کراتی نین) در موشهای صحرایی نر دیابتیک شده با استرپتوزوتوسین بررسی شد. جمعیت مورد مطالعه شامل ۱۲۰ سر موش صحرائی نر نژاد ویستار با وزن gr250-200 بودند. دیابت نوع Ι با تزریق (,ip mg/kg70 )، القاء شد. ۵ روز پس از تزریق، خونگیری از همه حیواناتی که در شرایط ۱۲ ساعت بی غذایی شبانه به سر می بردند از سینوس کاورنوزای چشم به منظور تعیین سطح سرمی فاکتورهای ذکر شده در بالا انجام گرفت. ضمناً، نمونه خونی فوق بوسیله گلوکومتر به منظور تائید دیابتی شدن موش ها به کار رفت. حیواناتی که میزان گلوکز سرمی آنها بالای mg/dl250 بود به عنوان دیابتیک درنظر گرفته شدند و به ۱۵ گروه تقسیم شدند. به ۹ گروه، عصاره الکلی دانه های هویج، با دوزهای mg/kg)100 ،۲۰۰و۳۰۰ )، به ۳ گروه، آب مقطر (حلال عصاره) به میزانcc ۵/. و به ۳ گروه دیگر دوز g/kgµ۶۰۰ گلابین کلامید روزانه به مدت ۳،۶ و ۱۴ روز به طور جداگانه با گاواژ خورانده شد. در پایان هر دوره، در شرایط ناشتا خونگیری جهت اندازه گیری فاکتورهای مختلف سرم با کیتهای مربوط با روش اسپکتروفتومتری انجام شد. اندازه گیری انسولین سرم توسط کیت مربوطه به روش ELISA انجام شد. بعد از خونگیری، بلافاصله پانکراس حیوان خارج و در فرمالین ۱۰% قرار گرفت و بعد از رنگ آمیزی به روشH&E برای مطالعات بافت شناسی استفاده شد. نتایج نشان داد که عصاره در همه دوزها (mg/kg100و۲۰۰و۳۰۰)به مدت ۶ روز و دوز g/kgµ۶۰۰ گلایبن کلامید به مدت ۶ و۱۴ روز سبب کاهش سطح سرمی گلوکز شد ولی تنها دوز mg/kg 300 عصاره به مدت ۶ روز و گلایبن کلامید به مدت ۶و۱۴ روز سبب افزایش سطح سرمی انسولین گردید. تجویز عصاره و گلایبن کلامید در این دوزها نسبت به حالت نرمال تغییرات مشخصی را در سلولهای جزایر لانگرهانس و بخش آسینی پانکراس نشان نمی دهد. دوزهای (mg/kg100و۲۰۰و۳۰۰ (به مدت ۳و۶ و۱۴روز و گلایبن کلامید سبب کاهش سطح سرمی تری گلیسرید و کلسترول شد. دوز(mg/kg 300( عصاره به مدت ۳ روز سبب کاهش سطح سرمی اوره شد و به مدت ۱۴ روز کراتی نین را کاهش داد .گلایبن کلامید ۳و۱۴ روز اوره، اسیداوریک و کراتی نین را کاهش داد. دوزهای (mg/kg100و ۲۰۰و ۳۰۰) عصاره به مدت ۳و۶ روز سطح سرمی AST و ALP را کاهش داد ولی گلایبن کلامید بر فاکتورهای عملکرد کبدی اثری نداشت. دوز(mg/kg200) 3و۶ روز سبب کاهش سطح سرمی LDL گردید و دوز mg/kg)100و۲۰۰و۳۰۰ (۱۴و۶ روزه نیز سبب کاهش VLDL گردید . دوزmg/kg 300 به مدت ۱۴روز سطح سرمی HDL را افزایش داد و گلایبن کلامید نیز سطح سرمی VLDL و LDL را کاهش و HDL را افزایش داد.
به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد که تجویز عصاره دانه های هویج )ِِD. carota) در دوز ۳۰۰ به مدت ۶ روز در کاهش قند خون و افزایش ترشح انسولین بیشتر از اثر تجویز گلایبن کلامید در این مدت می باشد. ضمناً، تجویز این عصاره نه تنها عوارض جانبی نامطلوب کبدی و کلیوی نداشت بلکه تا حدودی سبب بهبود عملکرد کبد و کلیه و کاهش سطح سرمی چربی ها (کلسترول،تری گلیسرید) نیز گردید و نسبت به گلایبن کلامید حتی مؤثرتر بود.
فهرست
عنوان صفحه
پیشگفتار
اهداف و فرضیات
فصل اول :کلیات و مروری بر مطالعات گذشته……………………………………………………………. ۲
۱-۱- ساختمان و عملکرد پانکراس ………………………………………………………………………………… ۲
۱- ۲- انسولین……………………………………………………………………………………………………… ۲
۱ -۳-اثر گلوکز روی نسخه برداری-ترجمه و رهایش انسولین…………………………………………………….. ۳
۱ -۳-اثر گلوکز روی نسخه برداری-ترجمه و رهایش انسولین…………………………………………………….. ۳
۱-۴- نقش های فیزیولوژیک انسولین……………………
۱-۴-۱- اثر انسولین بر متابولیسم کربوهیدرات…………
۱-۴-۲- اثر انسولین بر متابولیسم چربی……………………………………………………………………………. ۱۰
الف) شیلومیکرونها………………………………….
…………………………………………..VLDL ب)
………………………………………………………………………………LDLج)
………………………..…………………………………HDLد)
۱-۴-۳- اثر انسولین بر متابولیسم پروتئین………………………………………………………………………….. ۱۱
۱-۴-۴-اثرات دیگرانسولین……………………………………………………………………………………….. ۱۱
۱- ۵- گیرنده های گلوکز در غشاء……………………………………………………………………………….. ۱۱
۱- ۶- دیابت ملیتوس یا دیابت شیرین……………………………………………………………………………… ۱۳
۱- ۶-۱- دیابت ملیتوس نوعI…………………………………………………………………………………….. 14
1- 6-2- دیابت ملیتوس نوعII……………………………………………………………………………………. 15
1- 7- علائم دیابت شیرین………………………………………………………………………………………… ۱۵
۱- ۸- عوارض دیابت…………………………………………………………………………………………….. ۱۶
۱- ۹- بیماری دیابت و اختلال در متابولیسم چربی………………………………………………………………… ۱۸
۱-۱۰-دیابت وآنزیمهای کبدی………………………………………………………………………………………….. ۲۴
۱-۱۱- دیابت وعملکرد کلیه ……………………………………………………………………………………. ۲۵
۱-۱۲- Streptozocin((STZ………………………………………………………………………………… 28
1-13- داروهای شیمیایی و درمان دیابت ملیتوس…………………………………………………………………. ۲۸
۱-۱۴- داروهای گیاهی و درمان دیابت………………….
۱-۱۵- گیاه Daucus Carota و دیابت ملیتوی………………………………………………………………… ۲۹
فصل دوم: وسایل، مواد و روشها
۲-۱- وسایل………………………………………………………………………………………………………. ۳۱
۲-۲- مواد………………………………………………………………………………………………………… ۳۳
۲-۳- جامعه مورد مطالعه………………………………………………………………………………………….. ۳۳
۲-۴- گروههای مورد مطالعه……………………………………………………………………………………… ۳۳
۲-۵- روش تهیه عصاره دانه هویج………………………………………………………………………………… ۳۴
۲-۶- روش القاء دیابت…………………………………………………………………………………………… ۳۴
۲-۷- روش اندازه گیری فاکتورهای بیوشیمیایی سرم……………………………………………………………… ۳۷
۲-۸- روش انجام مطالعات بافت شناسی……………………
۲-۹- روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………… ۳۷
منابع……………………………………………
خلاصه انگلیسی
جداول ضمیمه
فصل سوم: نتایج
۳- ۱- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 300 ، ۲۰۰ ، ۱۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی گلوکز در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………… ۳۷
۳- ۲- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 300 ، ۲۰۰ ، ۱۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی گلوکز در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………….. 38
3- 3- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی گلوکز در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………….. 39
3- 4- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی اوره در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………………….. 42
3- 5- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 300 ، ۲۰۰ ، ۱۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی اوره در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………. 43
3- 6- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی اوره در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………………….. 46
3- 7- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی اسیداوریک در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………. 44
3- 8- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی اسید اوریک در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 47
3- 9- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز برسطح سرمی اسید اوریک در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 48
3- 10- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی کراتینین در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………… 49
3- 11- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی . D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی کراتینین در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………… 52
3- 12- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی کراتینین در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………… 53
3- 13- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی AST در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………….. 54
3- 14- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی AST در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………….. 56
3- 15- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی AST در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………….. 57
3- 16- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی ALT در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 58
3- 17- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی ALT در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………….. 61
3- 18- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی ALT در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………….. 62
3- 19- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی ALP در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 63
3- 20- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی ALP در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 66
3- 21- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی ALP در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 67
3- 22- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلابین کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی تری گلیسرید در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………… 68
3- 23- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی تری گلیسرید در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………… 71
3- 24- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی تری گلیسرید در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………… 72
3- 25- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی کلسترول در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………….. 73
3- 26- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی کلسترول در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………….. 76
3- 27- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی کلسترول در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………….. 77
3- 28- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی HDL در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………………. 78
3- 29- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی HDL در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 80
3- 30- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی HDL در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 81
3- 31- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی LDL در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 82
3- 32- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی LDL در موشهای دیابتیک نوع I2………………………………………………………………….. 85
3-33- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی LDL در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 86
3-34- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی VLDL در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………….. 87
3-35- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی VLDL در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………….. 90
3-36- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی VLDL در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………. 91
3-37 – اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100، ۲۰۰، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی انسولین در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………………. 95
3-38- میزان جذب طول موج nm450 در مورد غلظت های متفاوت انسولین……………………………………. ۹۷
نمودار۳- ۳۹- تغییرات تعداد جزایر پانکراس ناشی از تزریق STZ و تجویز گلایبن کلامید و دوزهای مؤثر عصاره متانولی Daucus carota در موشهای دیابتی نوعI………………………….
نمودار۳-۴۰- تغییرات میانگین قطر متوسط جزایر (اندازه جزایر) پانکراس ناشی از تزریق STZ و دوزهای مؤثر بر قند خون عصاره متانولی Daucus carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ،۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) در موشهای دیابتی نوع Ι ……………………………………………….
نتایج بررسی تغییرات هیستولوژیکی جزء آسینار و جزایر پانکراس………………………………………….
فصل چهارم : بحث و نتیجه گیری
الف) دیابت نوع I و تغییرات سطح سرمی فاکتورهای بیوشیمیایی و تغییرات بافتی پانکراس………………………………
ب) اثرات تجویز عصاره بر تغییرات بیوشیمیایی سرم و تغییرات بافتی پانکراس ناشی از دیابت نوع I………………………………………………..
اثر عصاره متانولی Daucus carota بر سطح سرمی گلوکز و انسولین………………………………………….
اثر عصاره متانولی Daucus carota بر سطح کلسترول، تری گلیسرید و لیپوپروتئینها……………………………………..
اثر عصاره متانولی Daucuse carota بر سطح آنزیمهای عملکرد کبدی……………………………………………..
اثر عصاره متانولی Daucuse carota بر سطح فاکتورهای عملکرد کلیوی…………………………………………….
نتیجه گیری کلی…………………………………………………………………………………………………. ۱۲۰
پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………………. ۱۲۱
فهرست شکل ها
شکل۱-۱- نقش SNRNAs در انتفال وزیکولها…………………
شکل۱-۲- مکانیسم رهایش انسولین در سلولهای بتا………………………………………………………………. ۱۳
شکل۱-۳- ناقل گلوکز در غشاء سلولهای پستانداران……………………………………………………………… ۱۳
شکل ۳-۱- مشاهدات برش های پانکراس با بزرگنمایی ۴۰ (,b,a (c در موشهای نرما ل، با بزرگنمایی ۱۰۰ (d) در موشهای دیابتی ، با بزرگنمایی ۴۰ (e,f)آپوپتوز و کاریورکسی در موشهای دیابتی………………………………………….
شکل ۳-۲– مشاهدات برش های پانکراس با بزرگنمایی ۴۰ ) h ,g)در موشهای تیمار شده با دوز mg/kg 100 به مدت ۶ روز ، با بزرگنمایی ۴۰ j,i)) در تیمار با دوز mg/kg 200 به مدت ۶ روز ، با بزرگنمایی ۴۰ ( k,l) در تیمار با دوز mg/kg 300 به مدت ۶ روز …………………………………………………….
شکل۳-۳– مشاهدات برش های پانکراس با بزرگنمایی ۴۰ ( (m,n تیمار با گلایبن کلامید به مدت ۶ رو ز، با بزرگنمایی ۴۰(o,p,) تیمار با گلایبن کلامید به مدت ۱۴ روز……………………
فهرست جداول
جدول ۱-۱ –داروهای شیمیایی برای درمان دیابت ملیتوس…..
جدول ۳- ۱- تغییرات هیستوپاتولوژی جزء آسینار پانکراس در گروههای مختلف نرمال، دیابتی و در یافت کننده دوزهای مؤثر عصاره بر سطح سرمی گلوکز……………………………
جدول ۳- ۲- تغییرات هیستوپاتولوژی جزایر پانکراس در گروههای مختلف نرمال، دیابتی و دریافت کننده دوزهای مؤثر عصاره سطح سرمی گلوکز……………………………………….
فهرست نمودارها
نمودار ۳- ۱- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota ( mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی گلوکز در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 39
نمودار ۳- ۲- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلابین کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی گلوکز در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………………. 40
نمودار ۳- ۳- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی گلوکز در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 41
نمودار ۳- ۴- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی اوره در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………………… 42
نمودار ۳- ۵- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلابین کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی اوره در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………………… 43
نمودار ۳- ۶- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی اوره در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………………… 44
نمودار ۳- ۷- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف D aucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی اسید اوریک در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………….. 45
نمودار ۳- ۸- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota(mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی اسید اوریک در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………….. 46
نمودار ۳- ۹- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلابین کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی اسیداوریک در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………… 47
نمودار ۳- ۱۰- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی کراتینین در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………. 48
نمودار ۳- ۱۱- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی کراتینین در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………. 49
نمودار ۳- ۱۲- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلابین کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی ;کراتینین در گروههای مختلف (۸ .(n=…………………………………………………………………… 50
نمودار ۳- ۱۳- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی AST در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 51
نمودار ۳-۱۴- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی AST در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 52
نمودار ۳- ۱۵- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota ( mg/dl100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی AST در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 53
نمودار ۳- ۱۶- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی ALTدر گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 54
نمودار ۳- ۱۷- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلابین کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی ALT در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 55
نمودار ۳- ۱۸- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota ( mg/dl100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی ALT در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 56
نمودار ۳- ۱۹- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی ALP در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 57
نمودار ۳- ۲۰- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی ALP در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 58
نمودار ۳- ۲۱- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی ALP در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 59
نمودار ۳- ۲۲- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی تری گلیسرید در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………. 61
نمودار ۳- ۲۳- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی تری گلیسرید در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………. 63
نمودار ۳- ۲۴- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (dl/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی تری گلیسرید در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………. 64
نمودار ۳- ۲۵- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی ;کلسترول در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………….. 65
نمودار ۳- ۲۶- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی کلسترول در گروههای مختلف (۸ .(n=…………………………………………………………………… 66
نمودار ۳- ۲۷- اثر تجویز خوراکی Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (dl/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی کلسترول در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………………………….. 67
نمودار ۳- ۲۸- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی HDL در گروههای مختلف (۸ .(n=…………………………………………………………………….. 68
نمودار ۳- ۲۹- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی HDL در گروههای مختلف (۸ .(n=…………………………………………………………………….. 69
نمودار ۳- ۳۰- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی HDL در گروههای مختلف (۸ .(n=…………………………………………………………………….. 70
نمودار ۳- ۳۱- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی LDL در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 72
نمودار ۳- ۳۲- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی LDL در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 73
نمودار ۳- ۳۳- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی LDL در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 74
نمودار ۳- ۳۴- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی VLDL در گروههای مختلف (۸ .(n=…………………………………………………………………… 75
نمودار ۳- ۳۵- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی VLDL در گروههای مختلف (۸ .(n=…………………………………………………………………… 76
نمودار ۳- ۳۶- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی VLDL در گروههای مختلف (۸ .(n=…………………………………………………………………… 77
نمودار ۳-۳۷-اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg200، ۳۰۰) و گلابین کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی انسولین در گروههای مختلف (۴ .(n=……………………………………………………………………………. 78
نمودار ۳-۳۸– منحنی استاندارد.( میزان جذب طول موج nm450 (OD) در نمونه های حاوی مقادیر استاندارد انسولین)…….
۳-۳۹– تغییرات تعداد جزایر پانکراس ناشی از تزریق STZ و تجویز دوزهای مؤثر بر قند خون عصاره متانولی Daucus carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ،۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) در موشهای دیابتی Ι…………………………………………..
۳- ۴۰- تغییرات میانگین قطر متوسط جزایر (اندازه جزایر) پانکراس ناشی از تزریق STZ و دوزهای مؤثر بر قند خون عصاره متانولی Daucus carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ،۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) در موشهای دیابتی نوع Ι……………………………………………….
منابع:
[۱] اسنل ریچارد س.آناتومی بالینی ترجمه:حسن زاده غلامرضا، فتح اللهی علیرضا، جلد اول، انتشارات نسل فردا، چاپ اول، ویرایش ششم، ۱۳۸۱
[۲] الن وستن جیمز ادرسن – دیابت و تغذیه ترجمه:داد بخش پروانه،چاپ دوم ، انتشارات مشهد، ۱۳۸۳
[۳] خاکساری محمد، محمودی مهدی، فردوسی فریور، اسدی کرم غلامرضا، شریعتی مهدی اثر تری فلوئوپرازین بر افزایش نفوذ پذیری عروق در دیابت تجربی مزمن در موش صحرایی. مجله فیزیولوژی و فارماکولوژی، جلد ۹، شماره ۱، بهار و تابستان۸۴ صفحات ۵۳-۴۷٫
[۴] مایکل ام.کاکس دیوید ال .اصول بیوشیمی لنینجر.ترجمه محمدی رضا، جلد دوم، انتشارات آییژ، چاپ دوم،ویرایش سوم، تهران ۱۳۸۲٫صفحات ۱۰۱۳-۴۱۲
]۵ [Ahmadi S,Karimiyan S.M,Sotoudeh M,Bahadori M,Histological and Immunohistochemical Beta Cells Of Diabetic Rats Treated With oral Vanadyl Sulphate Medical journal of the Islamic Republic of Iran16(2002)173-178.
]6[ Akiko H, Toru M.Aged Garlic Extract Improves Blood Pressure in Spontaneously Hypertensive Rats more safetly than Raw Garlic J.Nutr.136 (2007) 769S-773S
چکیده
پایان نامه حاضر می کوشد شکل گیری و گسترش نظام حکومتی ایران دوره ای ساسانی را از سال ۲۲۶تا ۴۲۰ میلادی روشن سازد.محور این تحقیق توصیفی است پیرامون بخش های قضایی و اداری دیوانسالاری ساسانی. در این میان ، مقام های مربوط به این نظام مورد توجه قرار گرفته اند .فصل اول تحقیق که حکم مدخل را دارد ،روند قدرت یابی و استقرار حکومت ساسانی را در دوره ای اردشیر بابکان مورد بررسی قرارمی دهد ؛ سال های کوشش او در برقراری پیوندهای نزدیک میان دین و حکومت و به عبارت بهتر ، اتخاذ شکلی یگانه از دین به عنوان دین رسمی ، در جریان این روند مورد بحث قرار گرفته است . فصل دوم ،جزئیات مربوط به طبقات اجتماعی در این دوره گردآوری و تحلیل شده اند ، درفصل سوم تصویری کلی از نظام دیوانی ساسانیان ارائه می کند. فصل چهارم مشاغل دیوانی و درباری دیوانسالاری ساسانی را مورد بررسی قرار می دهد . بالاخره ،در فصل پایانی ،شخصیت های برجسته ای که در دیوانسالاری ساسانی ایفای نقش کردهاند ، مورد شناسای و تحقیق قرار گرفته اند .
روش تحقیق به کار رفته در این بررسی بیش از هر چیز روش کتابخانه ای است
.داده های این بررسی از متن های نوشتاری گردآوری شده اند . در ارائه ای این
داده ها از شیوه ی توصیفی – تحلیلی استفاده شده است و در مواقع لزوم ،کوشش
شده است مباحث متناقض مورد تحلیل نیز قرار گیرند.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه ۱
معرفی منابع ۹
فصل اول: تلاش اردشیر در جهت تشکیل حکومت و اتحاد دین و دولت ۱۹
۱-۱ساسانیان ادامه دهنده را هخامنشیان ۲۰
۲-۱ تلاش اردشیر در جهت تشکیل حکومت ۲۴
۳-۱ اتحاد دین و دولت در عصر ساسانیان ۲۷
فصل دوم: مروری بر طبقات اجتماعی در عصر ساسانیان ۳۲
۱-۲ تعریف طبقه اجتماعی ۳۳
۲-۲ طبقات اجتماعی ۳۴
۳-۲ طبقه روحانیون ۳۷
۱-۳-۲ موبد ۴۵
۲-۳-۲ موبدان موبد ۴۸
۳-۳-۲ هیربد ۵۱
۴-۳-۲ زوت و راسپی ۵۳
۵-۳-۲ دستور ۵۴
۴-۲ طبقه جنگجویان ۵۴
۱-۴-۲ وظیفه جنگجویان ۵۷
۲-۴-۲ تقسیم طبقات جنگجویان ۵۷
۱-۲-۴-۲ سواره نظام ۵۷
۲-۲-۴-۲- جایگاه سواره نظام ۵۸
۲-۲-۴-۲ پیاده نظام ۶۰
۵-۲ طبقه کشاورزان و صنعتگران ۶۱
۱-۵-۲- طبقه کشاورزان ۶۵
۲-۵-۲-طبقه صنعتگران ۶۷
فصل سوم: نظام دیوانی در عصر ساسانیان ۶۸
۱-۳ شناخت سازمان‌های داخلی دوره ساسانیان ۶۹
۲-۳- دیوان ۷۳
۱-۲-۳ پیدایش دیوان‌ها ۷۵
۳-۳ دیوان ریاست طبقات جامعه ۷۷
۱-۳-۳ وزرگ فرمذار یا بزرگ فرمذار ۷۸
۲-۳-۳وظایف و اختیارات وزیر ۸۳
۴-۳ دیوان سپاه ۸۴
۱-۴-۳ ایران سپاهید ۸۶
۲-۴-۳ ارتشیاران سالار ۸۹
۳-۴-۳ ارگبذ ۹۰
۵-۳ دیوان دادرسی (داد) ۹۳
۱-۵-۳ ارزش داد و دادگستری ۹۶
۲-۵-۳ منشاء قوانین در عصر ساسانیان ۹۸
۳-۵-۳ حوزه قضات ۹۹
۴-۵-۳ ادّله اثبات دعوی ۱۰۰
۵-۵-۳ پادشاه در منصب قضاوت ۱۰۲
۶-۵-۳ روحانیون در منصب قضاوت ۱۰۳
۶-۳ دیوان رسایل (دیوان دبیران) ۱۰۵
۷-۳ طبقه‌ی متستخدمین ادارات (دبیران) ۱۰۶
۱-۷-۳ دبیر ۱۰۹
۲-۷-۳ ایران دبیربد(دبیر بد) ۱۱۰
۳-۷-۳ اهمیت دبیران و دیدگاه شاهان به دبیران ۱۱۱
۴-۷-۳ چگونگی برگزیدن دبیران ۱۱۴
۵-۷-۳ وظایف دبیران ۱۱۶
۶-۷-۳ اصناف دبیران ۱۱۹
۱-۸-۳ دین دبیر ۱۱۹
۸-۲–۳ دبیران دیوان خراج ۱۲۰
۳-۸-۳ گذک آمار دبیر ۱۲۱
۴-۸-۳ واسپوهرگان آمازکار ۱۲۱
۵-۸-۳ روانیگان دبیر ۱۲۱
۶-۸-۳ آذربادگان دبیر ۱۲۱
۷-۸-۳ گنج آمار دبیر ۱۲۲
۹-۳ دیوان سرای شمره یا دیوان استیفا (اداره مالیه) ۱۲۲
۱۰-۳ دیوان خراج ۱۲۳
۱-۱۰-۳ خسرو انوشیروان و اصلاح نظام مالیاتی ۱۲۵
۲-۱۰-۳ واستر پوشان سالار ۱۲۶
۳-۱۰-۳ آمار کار(آمارگر ) ۱۲۸
۴-۱۰-۳ دهقانان ۱۲۹
۱-۴-۱۰-۳ جایگاه دهقانان ۱۳۲
۱۱-۳ دیوان درآمدهای کل کشور ۱۳۳
۱۲-۳ دیوان خزائن ۱۳۴
۱۳-۳ گهبذ و ضرب مسکوکات ۱۳۵
۱۴-۳ دیوان آتشکده‌ها ۱۳۶
۱۵-۳ دیوان برید ۱۳۷
۱۶-۳ دیوان اشراف ۱۴۱
۱۷-۳ دیوان ایران دربد ۱۴۲
۱۸-۳ دیوان مهرشاهی (دیوان خاتم ) ۱۴۳
۱۹-۳ دیوان احشام ۱۴۴
۱-۱۹-۳ آخور آمار دبیر – آخورسالار ۱۴۵
۲۰-۳ دیوان ویژگان ۱۴۶
۲۱-۳ دیوان نوروز ۱۴۷
۲۲-۳ دیوان کستبزود (دیوان آب) ۱۴۸
۱-۲۲-۳ وظیفه‌ی دیوان آب ۱۴۹
۲۳-۳ دیوان جامه خانه ۱۵۰
۲۴- ۳ ایران درستبد ۱۵۰
فصل چهارم :مشاغل دیوانی و درباری ۱۵۲
۱-۴مشاغل دیوانی ۱۵۳
۲-۴ پادشاه ۱۵۴
۱-۲-۴شاه ۱۵۵
۱-۲-۴ وظیفه متقابل شاهان و پادشاهان ۱۵۶
۳-۴ شهرب ۱۵۷
۴-۴ مرزبان ۱۵۹
۵-۴ اسپهبد ۱۶۱
۶-۴ پادگوسپانان ۱۶۲
۷-۴ بیدخش ۱۶۴
۸-۴ اندرزبد ۱۶۵
۹-۴ آموزگاران اسواران ۱۶۶
۱۰-۴ دریوشان جادگ گو و دادور (مدافع درویشان و دادور) ۱۶۷
۱۱-۴ خرم باش ۱۶۷
۱۲-۴ پشتیگبان سالار ۱۶۹
۱۳-۴ مهماندار ۱۷۰
۱۴-۴ خوانسالار ۱۷۱
۱۵-۴ پذشخوار ۱۷۲
۱۶-۴ مردبذ ۱۷۳
۱۷-۴ دیده‌بان سلطنتی ۱۷۴
۱۸-۴ بازدار ۱۷۴
۱۹-۴ گنجور ۱۷۵
۲۰-۴ دواتدار ۱۷۵
۲۱-۴ کاروانسالار ۱۷۶
۲۲-۴ تغاربد ۱۷۶
۲۳-۴ آیین بد ۱۷۶
۲۴-۴ بازاربد ۱۷۷
۲۵-۴ کیروگ بد ( هنربد ) ۱۷۷
فصل پنجم شخصیت‌های برجسته دوره ساسانیان ۱۷۹
۱-۵ تنسر در منابع ۱۸۰
۱-۱-۵-تنسر ۱۸۲
۲-۱-۵ تنسر شخصیتی تاریخی ۱۸۴
۲-۵ ابرسام ۱۸۶
۱-۲-۵ تنسر و ابرسام ۱۸۸
۳-۵ کرتیر و تقویت روحانیت زرتشتی ۱۹۲
۱-۳-۵ کرتیر ۱۹۳
۲-۳- ۵ کرتیر و شاپور یکم و ترقی مقام وی در شاهان بعدی ۱۹۵
۳-۳-۵ کریتر و کتیبه‌های وی ۱۹۹
۴-۵ آذرپاد مهراسپندان ۲۰۶
۵-۵ مهرنرسی ۲۱۰
نتیجه ۲۱۵
تصاویر
کتاب شناسی ( فهرست منابع و ماخذ) ۲۱۹
منابع اصلی
۱- ابن بلخی ، فارسنامه ، به کوشش بهروزی ، انتشارات اتحادیه مطبوعاتی فارس ، شیراز ،۱۳۴۳
۲- ابن خلدون، عبدالرحمن بن خلدون ، مقدمه ابن خلدون ، ۱ ،به کوشش محمد پروین گنابادی ، انتشارات علمی وفرهنگی ،
۳- ابن حوقل ، صوره الارض ، ترجمه جعفرشعار ، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران ، تهران ، ۱۳۴۵
۴- اصفهانی حمزة ، تاریخ پیامبران و شاهان (سنی ملوک الارض والانبیاء) ،ترجمه دکتر جعفرشعار ، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران ، تهران ،۱۳۴۶
۵- اصطخری ، ابواسحق ابراهیم اصطخری ، مسالک و ممالک ، به کوشش ایرج افشار ، بنگاه ترجمه و نشر کتاب ، تهران ، ۱۳۴۷
۶-بلاذری ، احمد بن یحیی ، فتوح البلدان ،ترجمه آذرتاش آذرنوش ، انتشارات سروش ، تهران ، ۱۳۶۴
چکیده
پیش بینی یا پیشگویی در دنیای کنونی جز لاینکف زندگی بشر محسوب می شوند، پیش بینی دما به علت اهمیت آن در صنعت بیمه، کشاورزی، خشکسالی و… اهمیت فوق العاده ای در پیش بینی های هواشناسی دارد.
بنابراین در ابتدا در رابطه با اهمیت دما و عوامل موثر بر آن مطالبی ارائه می کنیم. طبق بررسی های به عمل آمده از آنجا که دو روش منطق فازی و الگوریتم ژنتیک از روشهای مطرح شده با دقت پیش بینی بالا هستند در یک فصل به دو مبحث منطق فازی و ریاضیات فازی اشاره می شود و در فصلی دیگر توضیحی اجمالی از الگوریتم ژنتیک خواهیم داشت.
در نهایت مقالات معتبر علمی مرتبط با پیش بینی دما ارائه شده اند که حاوی انجام آزمایشات و مشاهداتی هستندکه توسط دو روش الگوریتم ژنتیک ومنطق فازی پیش بینی می شوند.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه ۱
فصل یکم – منطق فازی و ریاضیات فازی
۱-۱- منطق فازی ۲
۱-۱-۱- تاریخچه مختصری از منطق فازی ۲
۱-۱-۲- آشنایی با منطق فازی ۴
۱-۱-۳- سیستم های فازی ۷
۱-۱-۴- نتیجه گیری ۱۰
۱-۲- ریاضیات فازی ۱۱
۱-۲-۱- مجموعه های فازی ۱۱
۱-۲-۲- مفاهیم مجموعه های فازی ۱۴
۱-۲-۳- عملیات روی مجموعه های فازی ۱۴
۱-۲-۴- انطباق مجموعه های فازی ۱۹
۱-۲-۵- معیار های امکان و ضرورت ۱۹
۱-۲-۶- روابط فازی ۲۱
۱-۲-۶-۱- رابطه ی هم ارزی فازی ۲۳
۱-۲-۶-۲- ترکیب روابط فازی ۲۳
۱-۲-۷- منطق فازی ۲۴
۱-۲-۷-۱- عملیات منطقی و مقادیر درستی فازی ۲۵
۱-۲-۷-۲- کاربرد مقادیر درستی فازی ۲۷
۱-۲-۸- نتیجه گیری ۲۷
فصل دوم- الگوریتم ژنتیک
۲-۱- چکیده ۲۸
۲-۲- مقدمه ۲۹
۲-۳- الگوریتم ژنتیک چیست؟ ۳۲
۲-۴- ایده اصلی الگوریتم ژنتیک ۳۵
۲-۵- الگوریتم ژنتیک ۳۷
۲-۶- سود و کد الگوریتم ۳۸
۲-۷- روش های نمایش ۳۹
۲-۸- روش های انتخاب ۴۰
۲-۹- روش های تغییر ۴۱
۲-۱۰- نقاط قوت الگوریتم های ژنتیک ۴۲
۲-۱۱- محدودیت های GA ها ۴۳
۲-۱۲- چند نمونه از کاربردهای الگوریتم های ژنتیک ۴۳
۲-۱۳- نسل اول ۴۵
۲-۱۴- نسل بعدی ۴۶
۲-۱۴-۱- انتخاب ۴۷
۲-۱۴-۲- تغییر از یک نسل به نسل بعدی(crossover) ۴۷
۲-۱۴-۳- جهش (mutation) ۴۸
۲-۱۵- هایپر هیوریستیک ۴۸
فصل سوم- بررسی مقالات
۳-۱- یک روش رویه‌‌‌ای پیش بینی دمای هوای شبانه برای پیش بینی یخبندان
۳-۱-۱- چکیده ۵۱
۳-۱-۲- مقدمه ۵۱
۳-۱-۳- روش شناسی ۵۳
۳-۱-۳-۱- مجموعه اصطلاحات ۵۳
۳-۱-۳-۲-نگاه کلی ۵۳
۳-۱-۳-۳- یادگیری ۵۴
۳-۱-۳-۴- تولید پارامتر های ساختاری ۵۵
۳-۱-۳-۵- پیش بینی ۵۷
۳-۱-۳-۶- متناسب سازی ضعیف، متوسط و دقیق ۵۹
۳-۱-۴- نتایج ۶۰
۳-۱-۴-۱- واقعه ی یخبندان شپارتون ۶۴
۳-۱-۴-۲- بحث ۶۵
۳-۱-۵- نتیجه گیری ۶۶
۳-۲- پیش بینی دما و پیش گویی بازار بورس بر اساس روابط منطق فازی و الگوریتم ژنتیک
۳-۲-۱- چکیده ۶۷
۳-۲-۲- مقدمه ۶۷
۳-۲-۳- سری های زمانی فازی و روابط منطق فازی ۶۹
۳-۲-۴- مفاهیم اساسی و الگوریتم های ژنتیک ۷۰
۳-۲-۵- روش جدید پیش بینی دما و بازار بورس بر اساس روابط منطقی فازی و الگوریتم های ژنتیک ۷۱
۳-۲-۶- نتیجه گیری ۹۳
۳-۳-پیش بینی روند دمای جهانی بر اساس فعالیت های خورشیدی پیشگویی شده در طول دهه های آینده
۳-۳-۱- چکیده ۹۴
۳-۳-۲- مقدمه ۹۴
۳-۳-۳- داده و روش بررسی ۹۶
۳-۳-۴- نتایج ۹۹
۳-۳-۵- نتیجه گیری ۱۰۰
فهرست جدولها
عنوان صفحه
جدول۱-۲-۱- برخی از مفاهیم پایه ی مجموعه های فازی ۱۴
جدول۳-۱-۱- تاریخ اولین پیش بینی و خطای پیش بینی مربوطه ۶۳
جدول۳-۲-۱- داده های پیشین میانگین دمای روزانه از ۱ ام ژوئن ۱۹۹۶ تا ۳۰ ام سپتامبر در تایوان ۷۲
جدول۳-۲-۲- داده های قدیمی تراکم ابر های روزانه از ۱ ام ژوئن ۱۹۹۶ تا ۳۰ ام سپتامبر در تایوان ۷۴
جدول۳-۲-۳- جمعیت ابتدایی ۷۸
جدول۳-۲-۴- میانگین دمای روزانه ی فازی شده و تراکم ابرهای روزانه فازی
شده از ۱ ام ژوئن تا۳۰ام سپتامبر در تایوان بر اساس نخستین کروموزوم ۷۹
جدول۳-۲-۵- دو فاکتور مرتبه سوم روابط گروهی منطق فازی ۸۰
جدول۳-۲-۶- دمای پیش بینی شده و میانگین خطای پیش بینی بر اساس سریهای زمانی فازی مرتبه سوم ۸۵
جدول۳-۲-۷- درصد میانگین خطای پیش بینی برای مراتب مختلف بر اساس روشهای پیشنهادی ۸۶
جدول۳-۲-۸- درصد میانگین خطاهای پیش بینی برای پنجره های متفاوت بر اساس روشهای پیشنهادی ۸۷
جدول۳-۲-۹- داده های قدیمیTAIFEXو TAIEX ۸۹
جدول۳-۲-۱۰- خطای مربع حسابی برای مراتب مختلف روش پیشنهادی ۸۹
جدول۳-۲-۱۱- مقایسه مقادیر پیشبینیTAIFEXوخطاهای مربع حسابی برای روشهای مختلف پیش بینی ۹۰
فهرست شکلها
عنوان صفحه
شکل ۱-۱-۱- طرز کار سیستم فازی ۷
شکل ۱-۲-۱- نمودار توابع فازی s، ذوزنقهای و گاما ۱۳
شکل ۱-۲-۲- مثال هایی از اجتماع، اشتراک و متمم دو تابع عضویت ۱۶
شکل ۱-۲-۳- برخی از عملگر های پیشنهاد شده برای اشتراک ۱۷
شکل۱-۲-۴- برخی از عملگر های پیشنهاد شده برای اجتماع ۱۸
شکل ۱-۲-۵- انطباق دو مجموعه فازی ۱۹
شکل ۱-۲-۶- نمایش معیار های امکان و ضرورت ۲۰
شکل ۱-۲-۷- مقادیر درستی فازی ۲۵
شکل ۲-۱- منحنی ۳۲
شکل ۲-۲- تاثیر الگوریتم ژنتیک بر کروموزوم های ۸ بیتی ۴۱
شکل۳-۱-۱-تفاوت های تولید شده ی بین مشاهدات مرجع و مشاهداتی که زودتر در صف می آیند ۵۴
شکل ۳-۱-۲- مشاهدات هواشناسی به صف شده ۵۵
شکل ۳-۱-۳- دیاگرام درختی ۵۸
شکل ۳-۱-۴- توابع گاوس برای متناسب سازی ضعیف، متوسط و دقیق دمای هوا ۵۹
شکل ۳-۱-۵- هیستوگرام خطا های پیش بینی ۶۱
شکل۳-۱-۶- خطای میانه ماهیانه ۶۱
شکل ۳-۱-۷-خطای درصدی میانه ماهیانه ۶۲
شکل ۳-۱-۸-تراکم پیش بینی ۶۳
شکل ۳-۱-۹- ترسیم توزیعی دمای هوای مشاهده شده در مقابل ۱ ساعت پیش بینی دمای هوا ۶۴
شکل۳-۱-۱۰- واقعه ی شپارتون، مشاهده و پیش بینی دماهای هوا ۶۵
شکل ۳-۲-۱- یک کروموزوم ۷۴
شکل ۳-۲-۲- توابع عضویت متناظر رن هایx کروموزوم های نشان داده شده در شکل۳-۲-۱ ۷۶
شکل ۳-۲-۳- توابع عضویت متناظر ژن هایy کروموزوم های نشان داده شده در شکل۳-۲-۱ ۷۷
شکل ۳-۲-۴- عملیاتcrossover دو کروموزوم ۸۲
شکل۳-۲-۵- عملیات جهش یک کروموزوم ۸۴
شکل ۳-۲-۶- بهترین کروموزوم برای پیش بینی میانگین دمای روزانه در ژوئن ۱۹۹۶ ۸۴
شکل ۳-۲-۷- میانگین خطای پیش بینی روشهای پیشنهادی بر اساس سری های زمانی فازی مرتبه سوم ۸۶
شکل ۳-۲-۸- خطای مربع حسابی بر اساس سری های زمانی فازی مرتبه هفتم ۹۱
شکل ۳-۳-۱-پیکر بندی شبکه های عصبی منطقی فازی ۹۶
شکل ۳-۳-۲- مقادیر مشاهده و پیش بینی شده ی ولف نو ۹۸
شکل ۳-۳-۳- مقادیر مشاهده و پیش بینی شده ی دمای غیر عادی جهان ۹۸
منابع
دکتر محمد مهدوی ،هیدرولوژی کاربردی، جلد۱، انتشارات دانشگاه تهران[۱]
دکتر هوشنگ قائمی، مبانی هواشناسی،انتشارات دانشگاه شهید بهشتی[۲]
امین کوره پزان دزفولی،اصول تئوری مجموعه های فازی[۳]
ترجمه ی دکتر محمد حسین فاضل زرندی،تالیف جی.ج.کلر-یو.اس.کلیر و ب.یوآن،تئوری مجموعه های فازی[۴]
[۵] George J. Klir Bo Yuan, Fuzzy sets and Fuzzy Logic, Theory and applications , Prentice Hall PTR , 1995.
[6] Anna Kolesárová, Monika Kováčová, Fuzzy sets and their applications STU Bratislava 2004, ISBN 8022720364
[7] Chen, G. Q, Fuzzy Logic in Data Modeling, Semantics, Constraints, and Database Design, Kluwer Academic Publisher,1999.
[8] [Zad65], Fuzzy Sets, Zadeh L.A., 1965
خلاصه فارسی
سابقه و هدف:
نارسایی احتقانی قلب (Congestive Heart Failure) سندرومی است که با اختلال عملکرد مزمن و پیشرونده سیستولیک بطن چپ مشخص میشود. اخیرا نقش استرس اکسیداتیو بعنوان یک مکانیزم پیشرفت بیماری مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از این مطالعه بررسی وضعیت پراکسیداسیون لیپیدها در پلاسمای خون بیماران مبتلا به نارسایی احتقانی قلب (کلاس فونکسیونل وIV) و مقایسه آن با گروه شاهد (افراد سالم) بوده است.
مواد و روش ها
این مطالعه مورد – شاهد بر روی ۳۰ بیمار مبتلا به CHF بستری شده در بخش قلب بیمارستان شهید بهشتی بابل و ۳۰ فرد شاهد (جور شده از نظر سن و جنس و سطح اجتماعی) انجام گرفت. مقادیر MDA پلاسما برای تعیین پراکسیداسیون لیپیدها در پلاسمای خون افراد مورد مطالعه استفاده شد.
یافته ها:
میانگین غلظت ماده MDA پلاسمای خون بیماران CHF بطور معنی داری بالاتر از افراد شاهد بود (۰۱۲/۰=P). همچنین میزان غلظت MDA پلاسما در کلاس IV بیماری بطور معنی داری کم تر از کلاس بود.(۰۰۸/۰=P)
نتیجه گیری:
یافته های ما نشان دهنده بالا بودن وضعیت پراکسیداسیون لیپیدها در پلاسمای بیماران CHF و یک رابطه منفی بین غلظت پلاسمایی ماده MDA (به عنوان شاخص پراکسیداسیون لیپیدها) و شدت CHF می باشد.
فهرست مطالب
صفحه عنوان
۱ خلاصه فارسی
۲ بیان مساله
۴ تعریف واژه ها
۵ اهداف و فرضیات
۶ فصل اول ) مقدمه
۲۶ فصل دوم) مواد و روش ها
۳۱ فصل سوم) یافته ها
۳۸ فصل چهارم) بحث و نتیجه گیری
۴۴ فصل پنجم) مشکلات و پیشنهادات
۴۶ تقدیر و تشکر
۴۷ خلاصه انگلیسی
۴۸ منابع
۵۲ پیوست
REFERENCES:
1)Heart disease : a text book of cardiovascular medicine , Braunwald et al. 6th edition-2007 (503-512).
2)Harrison’s principles of internal medicine , Kasper , Braunwald , Fauci et al. Volume 2-part 8-16th edition 2005 ; ۱۳۶۷-۱۳۷۸٫
۳)Tsutsui H , Role of oxidative stress in heart failure. Nippon Rinsho. 2003 May ; ۶۱ (۵) : ۷۵۶-۶۰
۴)Maks and Newton GE. The oxidative stress hypothesis of congestive heart failure. Chest 2001 ; ۱۲۰ : ۲۰۳۵-۲۰۴۶٫
بلایا
وقوع ناگهانی یک فاجعه که ساختار بنیادی و عملکرد عادی جامعه یا مردم را مختل می کند. رویداد یا مجموعه رویدادهایی که میزان تلفات جانی و یا خسارات مالی وارده به اموال ، ساختمان های زیر بنایی ، خدمات بنیادی و وسایل امرار معاش بیش از ظرفیت عادی جامعه ای که در معرض آن بلا قرار گرفته باشد و بدون کمک نشود با آن مقابله کرد.از اصطلاح ” بلا ” گاهی اوقات برای توصیف یک وضعیت اسف بار که در اثر آن الگوی طبیعی زندگی ( و یا اکو سیستم ) مختل می شوند و به مداخله استثنایی و اضطراری برای نجات و حفظ زندگی انسان ها و با محیط زیست نیاز است هم استفاده می شود، بلایا اغلب بر اساس دلایل وقوع و سرعت اثرشان دسته بندی می شوند.
مهم ترین آثار بلایا بر محیط
۱- آلودگی منابع آب آشامیدنی و اپیدمی ( بیماریهای انگلی ، اسهال خونی ، .
ژیاردیازیس و بیماریهای عفونی )
۲- از بین رفتن منازل و لزوم تهیه سرپناه موقت برای بازماندگان و در نهایت جابجایی جمیت.
۳- عدم توزیع مناسب جمعیت در استان ها و شهرهای کشور و تراکم جمعیتی و ساختمانی.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
تاریخچه…………………………………………………………………………………………۱
بلایا……………………………………………………………………………………………….۳
مهم ترین آثار بلایا بر محیط……………………………………………………۳
انواع بلاها…………………………………………………………………………….۴
بلاهای طبیعی………………………………………………………………………………….۴
بلاهای ساخت بشر………………………………………………………………………..۶
بلایای فنی……………………………………………………………………………………………..۶
تعیین اهمیت هر بلا………………………………………………………………………………….۶
معرفی آمادگی بخش بهداشت و درمان در برابر بلایا وشرایط اضطراری……………….۷
فرایند آمادگی…………………………………………………………………………………………۷
اقدامات پیش از وقوع بلا………………………………………………………………………….۸
اقدامات هنگام وقوع بلا……………………………………………………………………………۹
اقدامات پس از قوع بلا……………………………………………………………………………۱۰
راهنمای برنامه خانوادگی مقابله با حوادث……………………………………………………۱۱
مرکز اعلام خطر و اهداف آن……………………………………………………………………۱۳
آموزش عمومی……………………………………………………………………………………..۱۶
آموزش بهداشت در مراحل مختلف بروز بلایای طبیعی…………………………………..۱۷
راهکار های لازم جهت افزایش سطح آگاهی ارائه دهندگان خدمات ………………….۱۸
فعالیت های علمی جهت افزایش سطح آگاهی………………………………………………۱۸
برنامه مقابله با بلایای طبیعی………………………………………………………….۲۰
تشکیلات مسئول ملی…………………………………………………………………………….۲۰
هماهنگی…………………………………………………………………………………………….۲۲
برنامه ریزی…………………………………………………………………………………………۲۵
سازماندهی………………………………………………………………………………………….۲۶
وظایف ستاد پیشگیری و بازسازی حوادث غیر مترقبه……………………………………۲۷
وظایف سازمان ها و نهاد ها به تفکیک………………………………………………………۲۹
شرح وظایف کمیته فرعی بهداشت و درمان کاهش اثرات بلایای طبیعی……………۳۲
مدیریت بخش بهداشت…………………………………………………………………………۳۳
سازمان های بین المللی………………………………………………………………………….۳۴
آشنایی با نهضت جهانی صلیب سرخ و هلال احمر………………………………………۳۴
سازمان ملل ( UN )…………………………………………………………………………….
برنامه توسعه سازمان ملل متحد UNDP…………………………………………………..
دفتر کمیسر عالی سازمان ملل برای پناهندگان………………………………………………۳۷
صندوق بین الملل سازمان ملل متحد برای کودکان UNICEF……………………….
سازمان خوارو بار و کشاورزی FAO……………………………………………………….
سازمان آموزش علمی و فرهنگی ملل متحد UNESCO………………………………
سازمان بین المللی هواشناسی…………………………………………………………………..۳۸
سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری………………………………………………………..۳۸
صندوق بین المللی پول………………………………………………………………………….۳۹
سازمان های غیر دولتی…………………………………………………………………………..۳۹
واحدهای دولتی امداد…………………………………………………………………………….۴۰
مؤسسات بین المللی دو جانبه یا چند جانبه………………………………………………….۴۰
امداد رسانی نیروهای دولتی وجمعیت های داوطلب………………………………………۴۱
جابجایی جمعیت………………………………………………………………………………….۴۳
تخلیه…………………………………………………………………………………………………۴۳
حمل و نقل…………………………………………………………………………………………۴۴
اسکان آوارگان و بهداشت اردوگاه ها………………………………………………………..۴۴
چادر و انواع آن……………………………………………………………………………………۴۶
ویژگی های چادر…………………………………………………………………………………۴۶
انتخاب موقعیت اردوگاه ها…………………………………………………………………….۴۷
طراحی اردوگاه ها………………………………………………………………………………..۴۸
کمبود و آلودگی آب در مناطق بلارده………………………………………………………..۴۹
اهمیت آب از نظر بهداشت…………………………………………………………………….۴۹
نقش آب در اشاعه بیماری………………………………………………………………………۵۰
ترتیب اولویت بندی تأمین آب در شرایط اضطراری……………………………………..۵۲
آب مورد نیاز……………………………………………………………………………………….۵۳
کیفیت آب………………………………………………………………………………………….۵۴
طی دوره تخلیه……………………………………………………………………………………۵۴
گندزدایی آب……………………………………………………………………………………..۵۴
ید زنی………………………………………………………………………………………………۵۴
جوشاندن……………………………………………………………………………………………۵۵
کلرزنی………………………………………………………………………………………………۵۵
تأمین یخ…………………………………………………………………………………………….۵۷
ذخیره آب…………………………………………………………………………………………..۵۷
تجهیزات لازم برای تأمین آب…………………………………………………………………۵۸
دفع غیر بهداشتی مدفوع در شرایط بحران………………………………………………….۵۸
عدم وجود شبکه جمع آوری فاضلاب………………………………………………………۵۹
دفع فاضلاب……………………………………………………………………………………….۶۰
نکات مورد توجه در دفع مدفوع انسانی بوسیله توالت………………………………….۶۰
دفع مواد زائد جامد………………………………………………………………………………۶۱
دفع لاشه حیوانی…………………………………………………………………………………۶۳
نحوه دفع صحیح زباله در مناطق بلا زده……………………………………………………۶۳
پر کردن اراضی پست…………………………………………………………………………..۶۴
مبارزه و پیشگیری از بیماری ها به دنبال وقوع بلایای طبیعی………………………….۶۶
تیم های امداد بهداشتی…………………………………………………………………………۶۸
جمع آوری و انتقال آسیب دیدگان و بیماران……………………………………………..۶۸
شرایط انتخاب محل…………………………………………………………………………….۶۸
هدف از تعیین محل جمع آوری آسیب دیدگان………………………………………….۶۹
نیروی انسانی در محل جمع آوری آسیب دیدگان……………………………………….۷۰
پشتیبانی محل جمع اوری آسیب دیدگان…………………………………………………..۷۰
بیمارستان و درمانگاه صحرایی سیار…………………………………………………………۷۰
شرایطی که انتقال بیمار را ایجاب می کند………………………………………………….۷۱
برنامه ریزی برای انتقال بیمار…………………………………………………………………۷۲
محافظت از بهیاران……………………………………………………………………………..۷۲
انتخاب وسیله نقلیه……………………………………………………………………………..۷۳
آماده سازی وسیله نقلیه برای انتقال بیمار………………………………………………….۷۳
گندزدایی وسیله نقلیه پس از جابجایی…………………………………………………….۷۴
احتیاطات عمومی در کاربرد مواد گندزدا و ضدعفونی کننده ها……………………..۷۴
گندزداها و ضد عفونی کننده های شیمیایی………………………………………………۷۵
پیشگیری و مبارزه با بیماری های روده ای از طریق بهسازی محیط……………….۷۸
گندزدایی موا آلوده…………………………………………………………………………….۷۹
بهسازی محیط در بیمارستان های صحرایی……………………………………………..۸۰
کمک های اولیه………………………………………………………………………………..۸۰
صفات کمک دهنده……………………………………………………………………………۸۱
وظایف اصلی کمک دهنده…………………………………………………………………..۸۱
وسایل مورد نیاز و ضروری در حوادث………………………………………………….۸۲
مبارزه با جانوران موذی………………………………………………………………………۸۳
برنامه اجرایی مبارزه با جانوران موذی پس از وقوع بلا………………………………۸۴
فقدان غذا و آلودگی غذا در مناطق بلا زده………………………………………………۸۸
تأمین بهداشت مواد غذایی در زمان بحران………………………………………………۹۰
وظایف بخش بهداشت………………………………………………………………………۹۲
کنترل بهداشت مواد غذایی وارد شده به منطقه…………………………………………۹۳
شرایط نگهداری مواد غذایی در شرایط بحران…………………………………………۹۴
خدمات کفن و دفن…………………………………………………………………………..۹۴
وسایل و لوازمی که برای کفن و دفن مورد نیاز هستند………………………………۹۶
بهداشت روانی……………………………………………………………………………….۹۷
آموزش بهسازی به قربانیان…………………………………………………………………۹۸
پیوست ها………………………………………………………………………………………۱۰۰
منابع……………………………………………………………………………………………..
منابع :
۱- اصل هاشمی ، اقدامات بهداشتی در شرایط اضطراری ( ۱ ) ، دانشگاه علوم پزشکی تبریز ، ۱۳۸۳
۲-اصل هاشمی ، اقدامات بهداشتی در شرایط اضطراری ( ۲ ) ، دانشگاه علوم پزشکی تبریز ، ۱۳۸۳
۳- فرج زاده داود ، بهداشت مواد غذایی ، انتشارات نوردانش ، ۱۳۷۹
۴- ایماندل کرامت اله ، گند زداها و ضد عفونی کننده ها ، انتشارات آئینه کتاب ، ۱۳۷۴
۵- نیکخواه عباس ، اصول بهداشت محیط ، نشر دانشگاهی ، ۱۳۸۴
۶-عمرانی قاسم علی ، راه کار های اساسی در مدیریت مواد زائد جامد قبل و بعد از زلزله ، دانشگاه علوم پزشکی سمنان ، ۱۳۸۰